U odnosu na konzervativni srednji vek, u doba renesanse, odnos umetnika prema stvarnosti bitno se menja. Stvarnost počinje da se predstavlja kao lepa sama po sebi. Ovo je period kada se pojavljuje i portret koji postaje veoma značajan u slikarstvu. Na samom početku perioda, bili su to portreti bogatih i znamenitijih članova društva. Kasnije su […]
Zbirka pripovedaka „Preko praga“ vladike zahumsko-hercegovačkog i primorskom Grigorija Durića objavljena je 2007. godine. Delo nije prevashodno teološkog karaktera, vladika priča o svome detinjstvu i o događajima drugih ljudi sa kojima je direktno ili indirektno povezan. Ovde nalazimo pripovetke o ličnostima iz porodice samog vladike i ličnostima sa kojima se vladika susretao tokom dugogodišnje službe. […]
Delo ,,Lovac na zmajeve” je objavljeno 2003. godine. Ovo je roman prvenac Haleda Hoseinija, avganistanskog pisca koji živi u radi u Americi. Roman je uzburkao književnu scenu jer je obradio zaista bolne teme, teme izdaje, pokajanja i traženja spasa. Radnja se odvija u predratnom Avganistanu i Americi. Sam Hoseini je naglasio da se roman odnosi […]
Crkveni spisi su, u većini slučajeva, bili jedina literatura koja je bila zvanična i smatrana za ispravnu. Ali, postoje i druge vrste spisa. Ti spisi su često bili zabranjeni, ali čovek je i tada bio mudar pa je pronalazio načina da uživa u njima. Jedna od takvih vrsta su apokrifi. Srpsku knjizevnost srednjeg veka teško […]
Pripovetka „Anikina vremena“ nastala je 1931. godine. Njena kompozicija specifična je po tome što Andrić male tematske odsečke uklapa u impozantnu celinu. Bavi se, kako primećuje Radovan Vučković u književnom časopisu „Savremenik“, večitim temama kao što su nemiri ljudskih bića i suočavanje sa njima, ljubav, lepota, dobro, zlo, život i smrt, ispravno i neispravno, zločin […]
21. oktobra 2021. godine navršilo se 80 godina od jednog od najstrašnijih i najnehumanijih zločina na ovim prostorima. Naime, 21.10.1941. godine odigrao se događaj poznat kao ,,Masakr u Šumaricama“. O ovom zločinu su ispričane mnoge priče, ostala zabeležena mnoga predanja, ali je ispevana samo jedna bajka. Tu bajku je njena autorka, Desanka Maksimović, nazvala Krvava. […]
Pohodi Slovena u zapadne delove vizantijske imperije desili su se baš u vreme kad je vojska cara Iraklija sva bila okrenuta krizi i borbama na istoku. Car je poreklom bio sa istoka, pa su otuda azijska pitanja uvek bila njegova osnovna briga. Zato je svu svoju vojsku usmerio na istočnu stranu carevine, dok mu je […]
Južni Sloveni činili su jednu od tri grupe slovenskih naroda. Njima su pripadali Srbi, Hrvati, Slovenci, Makedonci i Bugari, a prema kasnijim tumačenjima istorije, tu se svrstavaju i Bošnjaci i Crnogorci. Dakle, svi oni narodi koji su naselili južne krajeve Balkanskog poluostrva. Južni Sloveni ~ prvi zapisi o plemenima Kako navode istorijski podaci, Južni Sloveni […]
Epika je svoje ime dobila prema grčkoj reči epos, koja je prvobitno označavala reč, govor, priču, a kasnije je suzila svoje značenje na ep, obimno delo napisano u heksametru, poznato i kao epopeja. Temelji epskog pesništva sreću se u Homerovim delima Ilijadi i Odiseji. Teoretičari književnosti ih i danas svrstavaju među najbolje epske tvorevine. Po ugledu […]
Sam termin ,,lirika” ime je dobio prema nazivu instrumenta starih Helena, lire, koja je u prvobitnoj verziji imala četiri, a kasnije sedam žica. Lira je korišćena kao intrument uz koji su se izvodile određene vrste pesama, poznatih kao melika (od melos=napev) a kasnije lirika. Lirika se inače vezuje za muziku i melodiju, zvuk i ritam, […]
Uloga bajke se kroz vekove menjala. Isprva je njen zadatak bio da poduči starije, a kasnije su motivi i događaji u bajkama adaptirani tako da budu pristupačni i prilagođeni deci. Pišući bajke, autori u njih unose elemente svoje stvaralačke poetike, čak i redefinišu žanr i takoreći stvaraju podžanrove ove književne vrste. Poreklo bajke je iz […]
Knut Fluvik Turesen, proučavalac koji se bavio sudbinom jugoslovenskih interniraca u Norveškoj, izjavio je da je ta epizoda “najmračnije poglavlje norveške ratne istorije”. Kao glavni izvor za ovaj članak poslužila je sjajna Turesenova knjiga pod naslovom “U Norvešku, u smrt”. Ovu knjigu sa propratnim svedočanstvom srpskog internirca Nikole Rokića preveo je i objavio izdavač Catena […]
Anton Pavlovič Čehov (1860-1904) jedno je od imena koje rusku književnost svrstava među najbolje svetske književnosti. To je pisac koji je obeležio istoriju književnosti. Omogućio je svakom čitaocu da zaviri u unutrašnjost čovekovog bića, da jasno i precizno vidi sva čovekova unutrašnja stanja i raspoloženja, da uđe u njegovo srce, da raspozna dinamiku, uspone i […]
Cenzura knjiga i stvaralaštva je bila glavni mehanizam sistema vlasti od antike do danas. Vlast se ogledala u različitim formama: bilo da je u pitanju određeno društveno-političko uređenje (komunizam, nacizam, fašizam, autokratija) ili sprovođenje samovolje religijskih institucija. Jedan od najrepresivnijih režima se vezuje za delovanje rimokatoličke crkve u srednjem veku. Težeći ka tome da pokatoliči […]
Alegorijska pripovetka Aska i vuk jedna je od najlepših priča celokupne srpske književnosti. Delo je našeg nobelovca Ive Andrića, koji je inače poznat kao veliki majstor kratke priče i pripovetke, iako su nam romani prva asocijacija na njega. On u jednoj takvoj priči nudi mnogo i svakim svojim delom utiče na čitaoca, dajući mu trajne […]