Vojvodina ~ pet iznenađenja koja vas očekuju na severu Srbije
Često na samu reč putovanje pomišljamo na neke daleke prostore, dok mnoga mesta koje nas okružuju, nalaze se u našoj zemlji, regiji ili pak u blizini našeg mesta stanovanja, ostaju neprimećena. Ako ste mislili da je vojvođanska ravnica monotona, prevarili ste se. U slučaju da želite da istražite sever Srbije koji odiše prelepim predelima ovo su neka od iznenađenja koja vas čekaju. 🙂 Vojvodina čeka!
1. Dvorac Špicer
Na desnoj obali Dunava nedaleko od Novog Sada, čeka vas posve neobična građevina. Ovaj dvorac predstavlja jedan od retkih primera eklektične arhitekture u Vojvodini, sagrađena je krajem 19. veka.Ovaj dvorac nalazi se u mestu po imenu Beočin, na obroncima Fruške Gore, samim tim usput vas čekaju prelepi prizori.
Dvorac je 1898. godine. podigao Ede Špicer, jedan od vlasnika Beočinske fabrike cementa. Dvorac je bio dom imućne porodice Špicer. Porodica je živela je u dvorcu sve do početka Drugog svetskog rata, kada su iz Beočina otišli u Nemačku. Nakon iseljavanja , dvorac menja svoju namenu, za vreme rata, služio je kao sedište nemačke komande. Nakon rata u dvorcu je bila smeštena škola, a zatim biblioteka, potom dom kulture. Jedno vreme je bio središte rukometnog kluba a na kraju i restoran. Danas ga u Beočinu nazivaju ,,kućom duhova“.
Posebno interesantni su vitraži na prozorima.
Vitraži su pravljeni od raznobojnog stakla koje je, odolelo zubu vremena i sačuvalo svoje žive boje. Vitraži obiluju floralnu tematiku i prilično su oštećeni, ali i dalje predstavljaju fascinantan prizor.
Unutrašnjost i spoljašnjost znatno su oštećeni, ali i dalje sadrže mnoštvo neobičnih, zanimljivih arhitektonskih detalja.
Dvorac poseduje prostranu terasu na koju je moguće izaći, i brojne spoljašnje arhitektonske ukrase u vidu ljudskih figura, zmajeva itd.
***
Nažalost, dvorac je u veoma lošem stanju. S obzirom na stanje ruiniranosti, u dvorac je moguće ući, prošetati dvorištem, popeti se na sprat ili izaći na balkon.
2. Bačka tvrđava
Područje opštine Bač se nalazi između opština Bačka Palanka i Odžaci. Bač predstavlja mali grad bogate istorije. Činjenica je da je upravo ovaj drevni grad je dao ime celoj regiji Bačka.
Prvi tragovi u pisanim izvorima o Baču i području oko njega potiču još iz perioda Justinijana. Tada gospodar Carigrada i car Istočnog rimskog carstva pominje Bač u svom pismu, godine 535.
Ovde se može videti tvrđava, pravi kulturno-istorijski biser, koju je u 14. veku podigao ugarski kralj Karlo Anžujski, tu je i manastir Bođani iz 15. veka.
Tvrđava u Baču predstavlja najznačajnije i najbolje očuvano srednjevekovno utvrđenje na području Vojvodine. Lokalitet, na kome je tvrđava izgrađena, svedoči o dugom nizu vekova korišćenja ovog prirodno odbranjivog terena, koji je svoju sudbinu vezao za reku Dunav, prirodnu granicu medju narodima i civilizacijama.
Tvrđava spada u tzv. vodene gradove, jer je sa svih strana bila opasana rekom, a prilazilo joj se pokretnim mostom. Vekovima stara tvrđava odolela je zubu vremena, Turcima i miniranju. Naime, tokom Rakocijevog ustanka Bač je pretrpeo velike gubitke, a tvrđava je više puta rušena i paljena. Nakon miniranja 1704. godine, trvđava je napuštena. Onemogućena da ikoga više brani i odbrani počela je da živi novi život – slavne razvaline. Privlačila je pažnju tragača za blagom i onih koji su gotovo dva i po veka raznosili opeku i kamen.
3. Muzej Terra
Za ljubitelje umetnosti ova lokacija će biti veliko otkriće. Na Severu Srbije u gradu Kikinda, nalazi se Muzej Terra koji je umnogome poseban. Samo ime Terra dobio je po Terakoti (italijanski za ,,pečenu zemlju”, od latinskog terra cocta). Terakota u užem smislu je najjednostavnija vrsta keramike bez sjaja.
Plodno zemljište u Vojvodini omogućilo je da upravo u Srbiji zaživi jedna od najvećih svetskih kolekcija skluptura velikih dimenzija od terakote u domenu savremene umetnosti. Teritorija opštine Kikinda izuzetno je bogata glinom visokog kvaliteta. Istom onom od koje se u fabrici „Toza Marković“ nekada proizvodila cigla i crep, danas umetnici stvaraju vredna umetnička dela.
Internacionalni simpozijum skulpture u terakoti Terra osnovan je 1982. godine i od tada se održava svake godine od 01. do 31. jula, u zgradi nekadašnje fabrike crepa „Toza Marković“. Idejni tvorac i do danas njegov rukovodilac je kikindski vajar, Slobodan Kojić, direktor Centra za likovnu i primenjenu umetnost Terra u Kikindi.
Simpozijum okuplja umetnike širom sveta, a o njegovoj posebnosti govori činjenica da svaki umetnik ima jedinstvenu priliku da učestvuje u jednoj ovakvoj manifestaviji. Naime, na Simpozijum umetnici dolaze prijavom na konkurs, a krajem godine vrši se odabir od 6 – 8 umetnika (polovina odabranih je iz Srbije i druga polovina iz inostranstva), koji će te godine imati čast da stvaraju u ovom posebnom i posve neobičnom ambijentu.
Pored prikazanog ateljea, skulpture se mogu videti i u Muzeju Terra, otvorenom decembra 2017. godine.
Specifičan je ambijent u kojem su skulpture pronašle svoje mesto.
Naime, one se nalaze u nekadašnjoj zgradi manježa kikindske kasarne. Od velikog značaja je otvaranje samog Muzeja, kako za osnivača i saradnike, tako i za sve umetnike, jer ideja o Muzeju stara je koliko i sam Simpozijum, a razvijala se uporedo s konstantnim povećanjem broja skulptura koje su realizovane tokom tradicionalnih simpozijumskih okupljanja u kojima je učestvovalo više od 40 zemalja.
Skulpture se, takođe mogu videti širom grada, postavka se menja, te je naročito interesantno prošetati kikindskim trgom, koji pored izobilja skluptura poseduje i izobilje sova. Kada je reč o svetskim domenima, Kikinda predstavlja i najveće zimovališta sova ušara na svetu.
4. Deliblatska peščara
Ako ste zainteresovani za avanturu kroz pustinju i prašumu Banata, Deliblatska peščara je pravo mesto za nov pohod i boravak u prirodi. Deliblatska peščara takođe zvana Banatska peščara, jedinstvena je peščara u Evropi, nalazi se u jugoistočnom delu srpske pokrajine Vojvodine, u južnom Banatu.
Ova prostrana oblast površine od oko 300 km² proteže se između Dunava i jugozapadnih padina Karpata. Glavne peščane mase elipsoidnog oblika okružene su plodnim lesnim poljoprivrdnim površinama. Deliblatska peščara je u vegetacijskom smislu mešavina stepe i šumo-stepe, koju odlikuje mozaik travnih, žbunastih i šumskih staništa.
Peščara predstavlja geomorfološki i ekološko-biogeografski fenomen ne samo Panonske nizije, već i čitave Evrope. Ovaj spomenik istorije prirode Panonske nizije jedno je od retkih pribežišta za mnoge specifične vrste flore i faune, koje u evropskim i svetskim razmerama predstavljaju prirodne retkosti. Interesantna činjenica je da na ovom području postoji oko 20 vrta orhideje, takođe, kada je biljni svet u pitanju, ovde opstaju vrste kojih nema ni na jednoj drugoj teritoriji u Srbiji. Za specijalni rezervat prirode Deliblatska peščara je proglašen 1977. godine.
5. Obedska bara: more u Vojvodini
Korito Obedske bare je ostatak napuštenog korita Save, čiji glavni tok sada teče južnije. Još pre 6000 godina ovde je proticala preteča reke Save, a pre 4500 godina njen sporedni tok, da bi se pre 2000 godina formirala mrtvaja, od koje je nastala močvara kakvu poznajemo.
Da li ste znali da je Obedska bara prvi rezervat prirode na svetu nakon Jeloustouna koji je dobio specijalni nivo zaštite međunarodne prirodne baštine?
U našoj zemlji, zaštićen je zakonom jos od 1874. godine. Priznat je i kao najznačajnije stanište ptica na svetu od mnogih eminentnih organizacija i institucija, te se naziva i ,,rajem za ptice”.
Ukoliko se odlučite da posetite Obedsku baru očekuje vas mnogo zanimljivih i uzbudljivih stvari koje ovde možete da radite. Svakako najpopularnija aktivnost je posmatranje ptica, zatim organizovane pešačke ture sa vodičem, rekreativni ribolov, takođe možete iznajmiti bicikl i obilaziti divne predele oko samog rezervata. Specifične su šume i drvoredi koji na fotografijama izgledaju fenomenalno.
Nemojte zaboraviti i jug i istok Srbije!